Σελίδες

Τετάρτη 23 Δεκεμβρίου 2015

Λίγα λόγια για τα «Γραφήματα επί συζητήσεων»


           

Τα «γραφήματα» σε αντιδιαστολή με τα εικονογραφήματα ή και τα graffiti τα ξεκίνησα εντελώς αυθόρμητα κατά τη διάρκεια συζητήσεων. Απλές γραμμές, καμπύλες ευθείες ή τεθλασμένες καθώς και σχήματα κύκλοι ημικύκλια παραλληλόγραμμα ή τετράγωνα, αποτέλεσαν «σχόλια μου» στο περιθώριο πραγματικών συζητήσεων, από κει  άλλωστε και ο τίτλος τους. Στην αρχή δεν έδωσα ιδιαίτερη σημασία, αφού πάμπολλοι στην ώρα συζητήσεων δημιουργούν παρόμοιες «συνθέσεις».
Κατόπιν των πρώτων σχεδίων όμως, μου δόθηκε η αφορμή να τα επιμεληθώ περισσότερο και να τα συνδυάσω τις περισσότερες φορές με στίχους ποιημάτων ή και με αόριστες αλλά επίκαιρες δικές μου σκέψεις. 
Το ασπρόμαυρο εμπλουτίσθηκε σταδιακά με χρώματα δίνοντας άλλες δυνατότητες ερμηνείας των συνθέσεων. Αρχικά με κόκκινο χρώμα και κατόπιν και με άλλα.
Τα υλικά που χρησιμοποιώ είναι απλά στυλό ή μαρκαδοράκια διαφόρων μεγεθών, χωρίς να αποκλείω τη χρήση ακουαρέλας ή άλλου είδους χρώματος.
Η διαφορά των «γραφημάτων» με τα εικονογραφήματα είναι ότι δεν απεικονίζεται μια συγκεκριμένη εικόνα, αλλά πρόκειται για συνθέσεις απλές ή πιο σύνθετες. Έχουν όμως ως κοινό σημείο τον υπονοούμενο λόγο. Η διαφορά τους με τα graffiti είναι ότι δεν είναι προορισμένα για τις τεράστιες εξωτερικές επιφάνειες, αλλά για πολύ μικρότερες. ‘Εχουν δε μεγάλη σχέση με διακοσμητικά μοτίβα, αφού μπορούν να χρησιμοποιηθούν κι έτσι. Κάποια θα μπορούσε να είναι επαναλαμβανόμενα  προορισμένα για χαρτί περιτυλίγματος.
Η εμφάνιση των ανθρωπίνων μορφών ή και συγκεκριμένων αντικειμένων ή τοπίων η οποία εμφιλοχώρησε σταδιακά, δεν τα αποκλείει από τον όρο γραφήματα.
Πολλά έχουν ήδη δει τη δημοσιότητα μέσω της προσωπικής μου σελίδας στο Face book, ενώ μαζεμένα κάποια με ηλεκτρονικό τρόπο δημοσιεύθηκαν ως ηλεκτρονικό λεύκωμα στη σελίδα μου στο academia.edu και μοιράστηκαν σε φίλους ενόψει του νέου έτους 2016.  



Μπορείτε να δείτε σχετικά τα:

Πέτρος Μαρτινίδης, ‘Κόμικς’ ,Τέχνη και τεχνικές της εικονογραφήγησης, Αθήνα 1990
Κυριάκος Ιωσηφίδης, «Τα graffiti στην Ελλάδα-το χρώμα της πόλης», Αθήνα 1998
Roger Sabin, Κόμικς ή Κόμιξ; Η ιστορία μιας σχεδόν τέχνης,1997,εκδ.Terzo Books
Απόστολος Σπ. Παπαδημητρίου, «Λόγος και εικόνα στην εξέλιξη της τέχνης των εικονογραφημάτων» , Πρεβεζάνικα Χρονικά 47-48,(2011), 369-418, Πρέβεζα 2013

Τρίτη 1 Δεκεμβρίου 2015

«Τυφλό κορίτσι σ’ οδηγεί, παιδί του Μοντιλιάνι» Μια προσέγγιση στις εικόνες του Μιχάλη Παπαδόπουλου



Εδώ και πάρα πολύ καιρό ήθελα να γράψω κάτι για τον αγαπημένο φίλο μου, τον Μιχάλη Παπαδόπουλο όχι γι αυτά που συζητάμε ή συζητούσαμε αλλά για τις φωτογραφικές του δημιουργίες. Πολύ δύσκολο να γράφεις για το έργο ενός φίλου σου. Είσαι ήδη προκατειλημμένος.

                 
Ο Μιχάλης (ή Λάκης όπως τον λέω εγώ) ασχολείται από πολύ νωρίς με τη φωτογραφία. Ίσως από τα χρόνια που πρωτογνωριστήκαμε, το 1982, αν θυμάμαι καλά. Το υπόβαθρο ήταν ήδη έτοιμο από πολύ νωρίς για να έχει διαμορφωμένη άποψη για το τι ακριβώς θέλει από τη φωτογραφία. Κι αυτό το εμπλούτιζε συνεχώς. Τι κι αν δεν κατείχε από την αρχή την τεχνογνωσία της φωτογραφίας, εκείνο που τον ενδιέφερε ήταν να γεμίσει με εικόνες από τοπία, από ζωγραφικούς πίνακες, από γραμμές τρισδιάστατες γλυπτών, από γράμματα, λέξεις προτάσεις στίχους. Όλα αυτά ήταν και είναι το ισχυρό υπόβαθρό του. Αυτά προσπάθησε και προσπαθεί ακόμη και σήμερα να ερμηνεύσει ν’ απεικονίσει και το έκανε και το κάνει προσπαθώντας πάντα ν’ απαντήσει σε κάποια ερωτήματα. Πάντα βάζαμε ερωτήματα σε ότι κάναμε. Αρχικά έθεσε το ερωτημα αν επιθυμούσε την απλή απεικόνιση του ανθρώπου, την απλή απεικόνιση της φύσης, των αντικειμένων. Ή  θα προχωρούσε συνθέτοντας όλα τα προηγούμενα; Ο Μιχάλης Παπαδόπουλος ακριβώς αυτό έκανε και κάνει.  Προχώρησε σε μια πολύπλοκη σύνθεση όλων με μαεστρία από την αρχή
Γι αυτόν διαδραματίζει μεγάλο ρόλο η στιγμή. Η απεικόνιση του ανθρώπου περνάει μέσα από την απεικόνιση της λεπτομέρειας της ανθρώπινης φιγούρας, η απεικόνιση του τοπίου φυσικού ή τεχνητού, υπονοεί πάντα την ανθρώπινη παρέμβαση, τα αντικείμενα λες και αφήνουν τα αποτυπώματα της χρήσης τους από τον άνθρωπο. 


Όλη αυτή η απεικόνιση γίνεται με διεισδυτική ματιά, τα χρώματα που επιλέγει, είναι χρώματα που δυναμώνουν την απεικόνιση, της δίνουν νόημα και ζωή.
               
Οι φωτογραφίες του φίλου μου έχουν στο επίκεντρό τους τον άνθρωπο, γοητεύεται από την ανθρώπινη φύση που τη βρίσκει να είναι αλληλένδετη με τη φυσικό τοπίο και τα’ ανθρώπινα τέχνεργα.
Η φωτογραφική περιγραφή του είναι η ματιά του για τη κοινωνία. Είναι η κοινωνία του ενός, του εσωτερικού του κόσμου, είναι η κοινωνία των πολλών, του ευρύτατου περίγυρού του, του ανθρωπίνου είδους.Πάντα είχαμε ερωτήσεις. 
Αυτός προσπαθούσε ν’ απαντήσει με τις φωτογραφίες πότε ασπρόμαυρες πότε έγχρωμες. Πάντα η προσπάθειά του μετρούσε με ακρίβεια. Μετρούσε σε χιλιόμετρα αρνητικού, σε άπειρες ψηφιακές εικόνες. Πόσες φορές αναρωτηθήκαμε; Το κλικ κάνει τη διαφορά, ή η ματιά; Πάντα είχαμε την απάντηση. Η ματιά! Μα και πάλι λέγαμε «και η σκέψη δεν είναι έτοιμη να καθοδηγήσει τη ματιά;» Η ματιά που γυρίζει περιστρεφόμενη, οδηγεί στη σκέψη που επεξεργάζεται την τελική οπτική. Τίποτε δεν είναι τυχαίο και όλα είναι τυχαία. Αν δεν βρεθείς τη συγκεκριμένη στιγμή, στο συγκεκριμένο τοπίο με τον συγκεκριμένο άνθρωπο ή ανθρώπους που όλα αυτά τυχαία συμβαίνουν δεν μπορείς να κάνεις ένα επεξεργασμένο κλικ. Ανάμεσα στο τυχαίο και στο επεξεργασμένο τυχαίο ο Μιχάλης Παπαδόπουλος δημιουργεί ποιητικές εικόνες, λες και τον οδηγεί «τυφλό κορίτσι…παιδί του Μοντιλιάνι...» Έχει δρόμους λεωφόρους ακόμη να διασχίσει. Αναμένουμε το επόμενο κλικ!

.